Nếu bạn là người quan tâm đến vẻ ngoài thì việc hiểu rõ về thinspo là rất cần thiết, bởi xu hướng này không chỉ ảnh hưởng đến cách chúng ta nhận thức về giá trị bản thân, mà còn có liên hệ mật thiết đến sức khỏe tinh thần của mỗi người.
Việc thường xuyên tiếp xúc với những hình ảnh gần như hoàn hảo về ngoại hình của người khác trên mạng xã hội sẽ ảnh hưởng đến cách chúng ta nhìn nhận chính mình. Đây cũng là lý do khiến nhiều người bất mãn, trở nên nghi ngờ bản thân, và buồn hơn là bắt đầu chạy theo các tiêu chuẩn sắc đẹp bất luận chúng phi thực tế và không lành mạnh.
Thuật ngữ “thinspo”, viết tắt của “thinspiration” (ghép giữa 2 từ là “thin: gầy và “inspiration”: nguồn cảm hứng), ám chỉ đến những nội dung hoặc hình ảnh đề cao thân hình mảnh mai, từ đó truyền cảm hứng và tạo động lực để người xem điều chỉnh chế độ ăn uống và tập luyện để gầy hơn. Xu hướng này bắt đầu được khởi xướng trên các phương tiện truyền thông xã hội và khéo theo một lượng lớn người theo dõi.
Nói một cách đơn giản, ngoài những hình ảnh tôn vinh sự gầy gò, thinspo còn được gắn liền với những slogan có phần độc hại – “Phụ nữ đẹp sẽ không ăn”, “Hãy bỏ bữa tối để gầy hơn”,… cùng với đó là các hashtag liên quan như #thinspiration #thinspo #skinny #thin, nhằm khuyến khích mọi người giảm cân càng nhiều càng tốt. Elizabet Altunkara, giám đốc giáo dục tại Hiệp hội Rối loạn ăn uống quốc gia (Mỹ) cho biết: “Thinspo có thể kích thích chứng rối loạn ăn uống và làm tăng cảm giác không hài lòng về cơ thể.”
Thuật ngữ “hình ảnh cơ thể” (“body image”) là cách bạn nhìn nhận ngoại hình của mình so với các tiêu chuẩn xã hội. Xu hướng thinspo được nhận xét là có tác động tiêu cực đến hình ảnh cơ thể vì nó khiến mọi người nghi ngờ về ngoại hình và giá trị bản thân.
Neha Chaudhary, bác sĩ y khoa tạiTrường Y Harvard cho biết: “Mọi người đang tự tạo ra những hình ảnh phi thực tế về cơ thể cho bản thân dựa trên những gì họ nhìn thấy, rồi lại tự thấy đau khổ vì không thể đáp ứng được những kỳ vọng đó”.
Nghiên cứu cho thấy, đối tượng dễ bị ảnh hưởng bởi xu hướng này là Gen Z và những người quan tâm đến vẻ ngoài quá mức. Nếu áp dụng thinspo thành công, bạn sẽ phải theo đuổi thói quen ăn uống và tập luyện không lành mạnh, và về lâu dài chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần. Nếu thất bại, khi không thể gầy được như mong muốn, bạn sẽ trở nên thất vọng về bản thân, nghiêm trọng hơn là mắc chứng lo âu và trầm cảm.
Khi thinspo trở nên phổ biến hơn, câu chuyện không dừng lại ở việc bạn tự đánh giá bản thân, mà những người xung quanh cũng bắt đầu đánh giá lẫn nhau dựa trên những tiêu chuẩn đầy áp lực, mà nếu bạn nằm ngoài khuôn mẫu đó, rất có thể sẽ gặp phải những lời chỉ trích và chế giễu không đáng có.
Ảnh hưởng của thinspo đối với vấn đề ăn uống giống như một đồng xu có hai mặt, có tích cực và cả tiêu cực.
Một mặt, thinspo khuyến khích các phương pháp giảm cân cực đoan và không lành mạnh, chẳng hạn như ăn kiêng và tập thể dục quá mức, dẫn đến rối loạn ăn uống như chán ăn, bỏ bữa. Mặt còn lại hiếm xảy ra hơn, thinspo giúp chúng ta nhận thấy các vấn đề về ăn uống có thể gây nguy hiểm như thế nào, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cơ thể của mình và tìm kiếm sự giúp đỡ nếu đang phải vật lộn với các vấn đề về ăn uống.
Những người quá ám ảnh về thinspo có xu hướng sống khép kín do nhìn nhận tiêu cực về cơ thể, điều này có thể khiến sức khỏe tinh thần của họ ngày càng xấu đi.
Thinspo còn khiến mọi người chấp nhận những hành vi bất thường liên quan đến cơ thể và cân nặng của họ. Điều này thể hiện ở việc ép bản thân luyện tập thể dục quá mức, thực hành chế độ ăn uống không lành mạnh, liên tục giám sát bản thân không ngừng nghỉ, gây hại nặng nề đến sức khỏe tinh thần.
Chính vì gây nên những hậu quả tiêu cực và vẫn đang được lan truyền rộng rãi trên internet mà nhiều nền tảng truyền thông xã hội đã nỗ lực ngăn chặn xu hướng này. TikTok đã cấm sử dụng hashtag #thinspo #thinspiration và những từ liên quan, chuyển hướng người dùng tìm kiếm nội dung này đến đường dây trợ giúp về chứng rối loạn ăn uống. Ngoài ra, các trang mạng xã hội phổ biến như Instagram, Facebook, Pinterest, Tumblr,… đều nỗ lực ngăn chặn người dùng tìm kiếm nội dung về trào lưu này.
Nếu bạn bị ám ảnh bởi xu hướng thinspo và đang áp dụng những thói quen không lành mạnh để gầy hơn thì hãy lưu ý những điều dưới đây để cơ thể luôn khỏe mạnh và tích cực.
1/ Yêu bản thân và nhẹ nhàng với chính mình: Một khi bạn bắt đầu biết quý trọng bản thân, bạn sẽ thấy thinspo hay bất kỳ xu hướng nào khác đề cao vẻ ngoài đều không dễ dàng ảnh hưởng đến bạn. Bởi mỗi cá thể đều là duy nhất, việc ăn uống hay luyện tập giống người khác sẽ không khiến bạn trở nên giống họ.
2/ Hạn chế xem nội dung liên quan đến thinspo: Hãy chủ động hủy theo dõi các tài khoản thường xuyên đăng những hình ảnh nằm trong xu hướng này để hạn chế tiếp xúc với nó. Thay vào đó, xem những nội dung tạo động lực khiến bạn cảm thấy tốt hơn về bản thân.
3/ Trò chuyện với ai đó: Hãy chia sẻ cảm xúc hay mối bận tâm của mình với bạn bè, gia đình, đồng nghiệp,… để nhận lời khuyên và cái nhìn khách quan từ họ. Đừng ngần ngại tìm kiếm và mở lòng nếu cần sự giúp đỡ của các chuyên gia tâm lý.
4/ Không phải tất cả những gì bạn thấy đều là thật: Hầu hết những bức ảnh được cho là hoàn hảo trên mạng xã hội chỉ phản ánh một phần nhỏ cuộc sống của họ. Nhiều người có sức ảnh hưởng phải cần cả một đội ngũ chuyên nghiệp giúp họ tỏa sáng mỗi khi xuất hiện. Do đó, hãy ngừng phán xét và so sánh bản thân dựa trên những hình ảnh hào nhoáng mà bạn nhìn thấy trên mạng.
5/Tìm kiếm các giải pháp thay thế: Khi bạn không thể đạt được thân hình mảnh mai và săn chắc như mình mong muốn, khả năng cao là bạn sẽ cảm thấy chán nản và không có động lực. Để đối phó với những tình huống như vậy, hãy tập trung vào việc trở nên khỏe mạnh và hạnh phúc. Tìm kiếm một giải pháp thay thế lành mạnh để thực hiện. Thay vì đặt mục tiêu để trở nên gầy hơn, hãy nỗ lực để trở nên khoẻ hơn.
6/ Tập suy nghĩ tích cực: Khi nhìn vào gương, hãy cố gắng chuyển hóa những suy nghĩ tiêu cực về cơ thể và ngoại hình của bạn bằng những suy nghĩ tích cực. Bạn có thể viết nhận ký biết ơn và liệt kê ra 3 điều khiến bạn cảm thấy may mắn mỗi ngày, cách này sẽ phần nào khiến bạn cảm thấy hài lòng với những gì mình đang có.
Tham khảo: Verywell Mind, Calm Sage
Tác giả: Thu Thủy